👹 Μια ματιά στα τέρατα του Poker Face
Λίγο πριν το φινάλε, λίγα σχόλια για την πιο πρόσφατη τριπλέτα επεισοδίων της σειράς.
Η νέα σειρά του Ράιαν Τζόνσον, Poker Face, είναι ένα old school procedural το οποίο λάτρεψα πλήρως. Κάθε επεισόδιο είναι κι ένα νέο μυστήριο. Έτσι εμπνεύστηκα να αρχίσω να κρατάω spoiler σημειώσεις για το καθένα. Τι ζούμε.
Υπενθυμίζω πως το γενικό ριβιού για τη σειρά είναι στο Magazine του News24/7, και παραπίσω στο it’s a process έχω spoiler σχόλια για το 1ο επεισόδιο, για τα επεισόδια 2+3, για το μέταλ επεισόδιο 4, για το εκρηκτικό επεισόδιο 5 και για το περφόρμανς του επεισοδίου 6. Ακολουθώντας το πρόγραμμα προβολής της Cosmote στην Ελλάδα, το ποστ για το φινάλε θα έρθει την Κυριακή.
Επεισόδιο 7: The Future of the Sport
Επεισόδιο 8: The Orpheus Syndrome
Επεισόδιο 9: Escape from Shit Mountain
Είδα κάπου να συζητιέται το πόσο όμορφο και γνώριμο είναι το Poker Face ως σειρά και αναφέρθηκε πως «μοιάζει σαν σειρά που ήδη παίζεται 15 χρόνια». Μπορεί και να παραφράζω, το sentiment πάντως αυτό ήταν. Υπάρχουν δύο πτυχές σε αυτό.
Από τη μία είναι μια σειρά που ήδη μοιάζει πολύ σίγουρη και πολύ ΟΚ με τον εαυτό της, έχοντας βάλει τον θεατή βαθιά στη λογική, στον κόσμο και στα μοτίβα της. Από την άλλη, είναι μια σειρά που ακόμα κι όταν παίζει με το φορμάτ της, το κάνει με έξυπνους τρόπους που δεν νιώθουν την ανάγκη να ανατινάξουν τη δομή ή να προσφέρουν «αυτή τη φορά, αλλάζουν ΟΛΑ» υποσχέσεις. Η αισθητική της έχει να κάνει με το γλυκόπικρο του γνώριμου, και του πώς ακόμα και ένα τόσο οριοθετημένο κόντεξτ μπορείς να νιώσεις ολόκληρη τη γκάμα συναισθημάτων: Τον φόβο, τη λύπη, την έκσταση, την πίκρα, το γέλιο, την απόγνωση, την γλύκα.
Όλα αυτά τα περνάμε σε αυτό το πακέτο των τριών πιο πρόσφατων επεισοδίων που έχασα/δεν πρόλαβα να καλύψω εδώ λόγω φεστιβάλ Βερολίνου, λόγω κόβιντ, και λόγω ευρύτερης απόγνωσης– όμως ήταν όλα θαυμάσια κι ήθελα να ρίξω έστω λίγες σημειώσεις πριν έρθει το φινάλε.
Το Escape from Shit Mountain μπορεί να ήταν το πιο χορταστικό γενικώς επεισόδιο, με ανατροπές, με δράση, με κίνδυνο-θάνατο, με σταρς, με θλίψη, με cliffhanger(!), και τι δεν είχε. Αλλά το δικό μου Poker Face επεισόδιο ήταν και υποπτεύομαι εντελώς θα είναι το Orpheus Syndrome. Το 8ο της 1ης σεζόν1 και βασικά ένα από τα αγαπημένα μου επεισόδια τηλεόρασης εδώ και χρόνια;;
Είναι, για να γίνω σαφής, το επεισόδιο όπου η Νατάσα Λιόν κι ο Νικ Νόλτε περνάνε σημαντικό κομμάτι τηλεοπτικού χρόνου γρυλίζοντας ο ένας στην άλλη. Με ρώτησαν πώς ήταν το 8ο επεισόδιο και απάντησα κυριολεκτικά αυτό:
-Είναι εκεί η Νατάσα Λιόν και κάνει [βραχνή φωνή που βγαίνει με το ζόρι] «εεχχχεεχχχχε τι ωχχχραία τχχχχέρατχχχχα χχχέχεις εδχχχχώ» και είναι ο Νικ Νόλτε «γρρρρρρμπρ νρρρρρρ αμφρρρρρ αγκχχχχχ ρρρρρρρρρτ» ενώ πίνουν αλκοόλ σε μια αποθήκη γεμάτη μερακλίδικες φιγούρες κινηματογραφικών τεράτων.
Αλήθεια, δε θα μπορούσα να είμαι πιο ευτυχισμένος βλέποντας κάτι στην τηλεόραση. Ο Ράιαν Τζόνσον κι η Νατάσα Λιόν με την Άλις Τζου (οι οποίες έγραψαν το επεισόδιο, με τη Λιόν να το σκηνοθετεί) εμπνέονται από την εντελώς αληθινή περσόνα του Φιλ Τίπετ, έναν από τους μεγαλύτερους εν ζωή αρτίστες της χολιγουντιανής ιστορίας, τον βραβευμένο με Όσκαρ άνθρωπο πίσω από τα stop motion εφέ σε ταινίες από τα Star Wars μέχρι την αμερικάνικη περίοδο του Βερχόφεν, μια αληθινά συναρπαστική, σπουδαία περσόνα γεμάτη πίκρα και χιούμορ και έμπνευση που μόλις πέρσι κατάφερε να ολοκληρώσει τον δικό του stop motion animation εφιάλτη που εδώ και δεκαετίες προσπαθεί να γυρίσει.2
Η μοναξιά και η πίκρα του Άρθουρ Λίπτιν (και το όνομά του ακόμα ακούγεται σαν παρήχηση του Τίπετ), που επίσης βάζει όλο τον πόνο και τα όνειρα, τις ιδέες και τους εφιάλτες του μέσα σε ένα χειροποίητο πρότζεκτ που ετοιμάζει για μια ολόκληρη ζωή, περνάει σε όλο το στόρι που τον περιτριγυρίζει. Το επεισόδιο έχει αρκετές ακόμα γνώριμες μορφές, αλλά ακόμα κι όταν ο Άρθουρ πεθαίνει, παραμένει με έναν περίεργο και έντονο τρόπο, ακόμα ο πρωταγωνιστής, η ψυχή του κομματιού.
Η Τσέρι Τζόουνς είναι φανταστική ως αμοραλιστική ξεπουλημένη creative. Είμαι σίγουρος πως εδώ κάτι από όλη αυτή την αναλογία ειλικρίνειας και ξεπουλήματος υπό το πρίσμα της δουλειάς του Τίπερ και της ILM θα πρέπει να συνδέεται και με την Star Wars εμπειρία του ίδιου του Ράιαν Τζόνσον. Το αν η Τζόουνς παίζει επίσης κάποιο αληθινό πρόσωπο είναι κάτι που καλύτερα να το μαντέψουμε στο μέλλον κι όχι τώρα.
Αυτή η πίκρα που διαπερνά κάθε επεισόδιο, ακόμα κι εκείνα που λήγουν με σχετικό θρίαμβο της πλευράς της Τσάρλι, εξελίσσεται σε βασικό δομικό χαρακτηριστικό της σειράς. Από όποια οπτική γωνία, από τα μάτια οποιουδήποτε χαρακτήρα κι αν παρουσιάσει την ιστορία του.
Στο 7ο επεισόδιο, The Future of the Sport, ο κεντρικός τραγικός ήρωας Κιθ Όουενς (Τιμ Μπλέικ Νέλσον3) είναι με έναν περίεργο τρόπο ταυτόχρονα θύμα και θύτης σε μια πανέξυπνη παραλλαγή του σταθερού μοτίβου της σειράς. Και δε μπορούμε παρά να προσέξουμε πως σε αυτή την εγωιστική πάλη ανάμεσα στους δύο άντρες πιλότους, το εντελώς για κανέναν απολύτως λόγο θύμα, είναι μια νεαρή μαύρη κοπέλα– κι ο Τιμ Μπλέικ Νέλσον τουλάχιστον μεταδίδει με καθηλωτικά βουβό τρόπο τον πόνο και την παράλυσή του στην συνειδητοποίηση αυτής της καρμικής καραμπόλας.
Μπορεί το Poker Face κι ο Τζόνσον να έχουν υπερβολικά πολλή καρδιά για να μας άφηναν τελικά θεατές σε μια αληθινή τραγωδία με θύμα τη νεαρή επικείμενη διάδοχο του racing θρόνου, όμως η βαρύτητα του κομματιού δεν απουσιάζει σε κανένα σημείο.
Στο 9ο, Escape from Shit Mountain, αυτή η αντήχηση σκοταδιού και θλίψης παίρνει διαστάσεις μιας ολόκληρης ζωής καθώς ανάμεσα στους δύο πάλαι ποτέ αδελφικούς φίλους αναπτύσσεται μια τρομακτικά χειριστική ένταση. Ο Τζίμι (Ντέιβιντ Καστανιέντα) σχεδόν δεν μπορεί να αρθρώσει συλλαβές όταν βλέπει μπροστά του τον Τρέι (Τζόζεφ Γκόρντον-Λέβιτ) κι όσο εκείνος τον μπλέκει και πάλι σε κάποια ανείπωτα σκοτεινή υπόθεσή του. Ακόμα και πριν ξετυλιχτεί όλο το κουβάρι του μυστηρίου και απλωθεί σε όλο της το εύρος η μαυρίλα του backstory που ενώνει αυτούς τους δύο άντρες, είναι εμφανές από την ενέργειά τους ποια ακριβώς είναι η κατάσταση μεταξύ τους.
Ο ένας συμπεριφέρεται σαν πολιτικός γόνος που στις φλέβες του τρέχει προνόμιο αντί για αίμα και που θεωρεί απολύτως δεδομένα πως τα πάντα του ανήκουν και δε μπορεί να διανοηθεί καν τι μπορεί να θέλουν από αυτόν όλα αυτά τα ανθρωπάρια-έντομα που τον περιτριγυρίζουν. Είναι προφανές πως δεν βλέπει κανέναν άνθρωπο γύρω του σαν αληθινό. Ο άλλος περιφέρεται βουβαμένος από το θυμό, δεν μπορεί καν να βάλει λέξεις ή αντιστάσεις σε αυτό που συμβαίνει.
Μου άρεσε πολύ ο ρόλος της Τσάρλι σε αυτό το επεισόδιο, κι όχι μόνο επειδή ένιωσα 100% σύνδεση με τη στιγμή που βρίσκει τις αισθήσεις της και προσπαθεί να σηκωθεί από τον καναπέ του μοτέλ σφαδάζοντας από τον πόνο και πιάνοντας ό,τι κόκαλο έχει και δεν έχει. (Κι αν έχω υπάρξει.) Υπάρχει μια αληθινή αίσθηση απειλής και κινδύνου εδώ που δεν είναι πάντα απτή στα επεισόδια της σειράς, ίσως επειδή συχνά η Τσάρλι μοιάζει σχεδόν περιστασιακή ακόμα και μες στις ίδιες της τις ιστορίες.
Εδώ η οπτική της και η παρουσία της περνάει μέσα και από την απολαυστική κλέφτρα που παίζει η Στέφανι Σου, την «Μόρτιμερ». («Αν περάσω αυτή την κάρτα θα την πάρεις για πάντα από μπροστά μου;») Η χημεία της Λιόν και της Σου ήταν φανταστική και πραγματικά λυπήθηκα που δεν έμεινε περιθώριο να την δούμε ξανά στο μέλλον, αλλά έτσι συμπυκνωμένη σε αυτή την χιονισμένη τραγωδία όπως ήταν, η δυναμική ανάμεσα στις δύο γυναίκες όχι απλά ήταν αντίβαρο στο σκοτάδι που γεννούσαν οι δύο άντρες, αλλά και υπογράμμισε τον κίνδυνο που προκύπτει από το επικίνδυνο κοκτέιλ ωμότητας, αμοραλισμού και προνομίου του Τρέι.4
Τελικά από τα κόκαλα της Κλόι μέχρι τον φόνο της Μόρτι, στο επεισόδιο σχηματίζεται μια πολύ αποτελεσματικά τραγική διαδρομή που εντείνει την όλη ηθική τοποθέτηση της σειράς: Ακόμα κι αν η Τσάρλι επιβίωσε από μια πραγματικά επικίνδυνη κατάσταση, ακόμα κι αν λύθηκε το έγκλημα, δε μπορείς παρά να ξεφυσήξεις μια απροσδιόριστη θλίψη. Είναι φανταστική η σειρά σε αυτή την ισορροπία ανάλαφρου και βαρέως.
Μιλώντας για (ή τελοσπάντων φέρνοντας στο μυαλό μου) όλα αυτά τα επεισόδια σε μια καθισιά, διαπιστώνω πόσο πολύ η σειρά καταφέρνει μέσα από ακραία αυτοτελείς ιστορίες –που δε μοιάζουν καν να επαναλαμβάνουν ίδια μοτίβα κι ίδια αρχέτυπα– να αναπτύξει μια ενιαία αισθητική και ηθική χαρτογράφηση ενός κόσμου σχεδόν αόρατου, ανείπωτου. Ανυπομονώ για το φινάλε.
Μερικές τυχαίες σκέψεις:
→ Συγχαίρω τη σειρά και για την αυτοσυγκράτηση στη χρήση του Μπέντζαμιν Μπρατ. Μετά το μέταλ επεισόδιο δεν χρειάστηκε καν να τον επαναφέρει, το έχουμε πιάσει το νόημα και τον κίνδυνο και όλα. Φυσικά ξέραμε πως στο τέλος του 9ου θα επανεμφανιζόταν πλέον, κι αυτό συμβαίνει παρά το twist πως η Τσάρλι μπορεί πλέον να περνάει για νεκρή.
→ Αναρωτιέμαι αν εκείνο τον πράκτορα του FBI θα τον ξαναδούμε όντως στο φινάλε ή αν απλά είχα διαβάσει εντελώς λάθος εκείνο το dynamic.
→
→ Λάτρεψα στο Shit Mountain επεισόδιο όλο εκείνο το fantasy πρώτο μέρος που η Τσάρλι βρίσκεται στον παράδεισο, τέλειος γκόμενος, τέλεια τοποθεσία, τέλειο mood, ένα όνειρο. Και μετά ξυπνάς και shit as usual. Από τη ζωή βγαλμένα!
→ Μου αρέσει γενικά και το πώς έχει χρησιμοποιήσει η σειρά τα διάσημα ονόματα που περνάνε ως γκεστ σταρ. Είναι και πάλι στη λογική του Columbo που γινόταν προσπάθεια πολύ συχνά τα μεγάλα ονόματα να πηγαίνουν έστω σε ζευγάρια όπου ήταν δυνατόν, και να μην παρακολουθούμε απλά το σόου ενός villain παιγμένου σαν ατομικό κρεσέντο. Η επιτυχία είναι στο interplay, και σε επεισόδια σαν το Orpheus Syndrome ή το Escape from Shit Mountain βλέπουμε πόσο σημαντικό είναι το σωστό κάστινγκ. Ανυπομονώ να αρχίσουν να σκάνε τα ονόματα για τη 2η σεζόν.
→ Ο Τίπετ δεν ήταν μόνο η έμπνευση για το 8ο επεισόδιο, αλλά και βασικός του creative. Το gizmodo έχει ένα slideshow με μερικά από τα πλάσματα που συνεισέφερε ο Τίπετ στο επεισόδιο.
→ Mad God του Φιλ Τίπετ. Αυτό θα πει να βάζεις craft και ιδέες μιας ολόκληρης δημιουργικής ζωής μέσα σε έναν κινηματογραφικό εφιάλτη όπου απολύτως τίποτα δε μοιάζει ασφαλές ή συνηθισμένο. Αναζητήστε αυτή την ταινία:
→ Το φινάλε θα προβληθεί λογικά στην Αμερική λίγες ώρες αφού βγει αυτό το ποστ, γουέλ, ΠΡΟΛΑΒΑ. Κυριακή πρωί θα έρθει και το ποστ για εκείνο, και για μετά έχω κάποιες ιδέες, αλλά το βασικό είναι πως θέλω να συνεχίσω αυτό σχεδόν-σταθερό check-in με κάτι που απολαμβάνω. Θα δείξει. Πρώτα φινάλε, μετά Όσκαρ, και μετά βλέπουμε.
Η σειρά ανανεώθηκε για 2η σεζόν! Ας την ανανεώσουν κατευθείαν για 14 σεζόν μην παιδευόμαστε.
Γνώρισα τον Τίπετ στο φεστιβάλ του Λοκάρνο το καλοκαίρι του ‘21 όταν είχε πάει εκεί με το Mad God αλλά και για να παραλάβει ένα Χρυσό Μπλιμπλίκι για το σύνολο του έργου του. Ήταν να του μιλήσω για περίπου 15 λεπτά σόλο, αλλά αμέσως πριν τη συνέντευξη συμφωνήσαμε με τον επόμενό μου συνάδελφο (που επίσης θα τον είχε για 15’) να τον κάνουμε μαζί ώστε να περάσουμε μισή ώρα μαζί του. Ήταν ένα απολαυστικό ημίωρο με ιστορίες από την τρομερή καριέρα ενός αληθινού κινηματογραφικού μάγου– παραμένει αδημοσίευτη η συνέντευξη αλλά είναι από τα πράγματα που θα βάλω στο It’s a Process το επόμενο διάστημα, να μια τέλεια αφορμή.
Μου είχε πει ότι του θυμίζω τον Φάμπιο.
Φανταστικό που η σκιαγράφηση χαρακτήρα του Τρέι έχει ήδη γίνει από το cold open του επεισοδίου μέσα από την έμφαση στο ότι δεν αφήνει ποτέ tip στους διανομείς του φαγητού του.
"συχνά η Τσάρλι μοιάζει σχεδόν περιστασιακή ακόμα και μες στις ίδιες της τις ιστορίες" και ακριβώς αυτη η προσωρινοτητα ειναι που κραταει σε μια λανθανουσα ενταση το αισθημα της καταδίωξης της Τσαρλι. Δεν στεριώνει πουθενά γιατί θα την βρουνε, γιατί τρέχει να γλυτώσει από έναν κακό που δεν χρειάζεται να εμφανιζεται σε καθε επεισοδιο, ακριβως επειδη δεν τον ξεχναμε ποτε. :)